एका लहानशा खेड्यात अनिकेत नावाचा एक मुलगा राहत होता. तो शाळेत हुशार होता, पण त्याच्या घरात परिस्थिती फारशी चांगली नव्हती. त्याचे वडील वयात येण्याआधीच गेले होते, आणि आई मोलमजुरी करून त्याला शिकवत होती.
सकाळी चारला उठून ती शेती, घरी काम, मग गावातली स्वच्छता – असं सारं काही करत होती. पण तिचा एकच ध्यास होता – माझा मुलगा मोठा अधिकारी व्हावा!
अनिकेतसुद्धा खूप मेहनती होता. गावातल्या शाळेत दहावीपर्यंत शिकून त्याने जिल्ह्याच्या शहरात कॉलेजमध्ये प्रवेश घेतला. आईने स्वतःचे दागिने विकून त्याला फी भरून दिली.
एक दिवस कॉलेजमधून शहरात परतताना अनिकेत थोडा उदास होता. कारण कॉलेजमध्ये काही मुलांनी त्याच्या गरीबपणाची खिल्ली उडवली होती. त्याला स्वतःच्या स्थितीबद्दल थोडं वाईट वाटत होतं.
रात्र झाली होती, आणि शेवटची बस गावाकडे निघत होती. अनिकेत थांब्यावर उभा होता. इतक्यात एक आई आपल्या लहान मुलाला घेऊन धावत आली आणि ओरडली, “बस… थांबा! माझं पोरगं आजारी आहे…”
ड्रायव्हरने बस थांबवली नाही. तो पुढे निघणार इतक्यात अनिकेत पुढे गेला आणि दरवाज्याजवळ उभा राहून म्हणाला, “कृपया थांबा! ही माझी आई आहे…”
ड्रायव्हर थोडा गोंधळला. त्या बाईने आश्चर्याने अनिकेतकडे पाहिलं, कारण ती त्याची आई नव्हती.
अनिकेत म्हणाला, “माझी नाही… पण कोणाच्या तरी आई आहे. आज रात्री जर यांची मदत झाली नाही तर उद्या कदाचित कोणीतरी आई गमावेल…”
बस थांबली. ती बाई आणि मुलगा बसमध्ये चढले. अनिकेत शेवटच्या सीटवर जाऊन बसला. त्याच्या मनात मात्र आज स्वतःसाठी एक नवीन विचार रुजला –
“मोठा होणं म्हणजे किती पगार मिळतो हे नाही, तर कोणासाठी किती वेळ थांबलो, किती दिलं, हे महत्त्वाचं.”
तात्पर्य
आई एक असो किंवा दुसऱ्याची – तिच्या हाकेला उत्तर देणं, हाच खरा माणूसपण आहे.