एका गावात एक छोटा मुलगा राहायचा. त्याचं नाव होतं अर्जुन. अर्जुन खूपच साधा, सरळ आणि प्रामाणिक मुलगा होता. तो नेहमी आई-वडिलांचं ऐकायचा, शाळेत नीट अभ्यास करायचा आणि कोणी खोटं बोललं की लगेच म्हणायचा, “सत्य बोलणं सर्वात महत्त्वाचं आहे.”
पण गावातले इतर काही मुले त्याची थट्टा करायचे. त्यांना वाटायचं की खोटं बोलून, थोडं फसवून लवकर फायदा मिळतो. एक दिवस त्यांनी अर्जुनला विचारलं, “अरे अर्जुना, तू इतका प्रामाणिक राहून काय मिळवलंस? कधी एकदा आमच्यासारखं शहाणं हो!”
अर्जुन गप्प बसला. पण त्याने मनाशी ठरवलं – ‘सत्य बोलणं सोपं नसतं, पण तेच खरं असतं!’
काही दिवसांनी गावात मोठा उत्सव भरवण्यात आला. खेळ, नाच, गाणी, आणि स्पर्धा यामुळे संपूर्ण गाव आनंदी होतं. त्या उत्सवात एक चित्रकला स्पर्धाही होती. अर्जुनने त्यासाठी एक सुंदर चित्र काढलं — एक डोंगर, सूर्य, आणि सत्याचा मार्ग दाखवणारा एक माणूस.
स्पर्धेनंतर परीक्षक आले आणि चित्रं बघू लागले. त्यांनी सर्वांत जास्त कौतुक केलं एका मुलाच्या चित्राचं — जे अगदी सुंदर होतं पण… ते चित्र अर्जुनचं नव्हतं! अर्जुनला धक्का बसला कारण त्याला कळलं की त्याचं चित्र एका दुसऱ्या मुलाने चोरलं होतं आणि स्वतःचं म्हणून सादर केलं होतं.
गावकरी आणि परीक्षक त्याचं नाव घेऊन बक्षीस द्यायला निघाले, तेवढ्यात अर्जुन पुढे आला आणि म्हणाला,
“हे चित्र माझं आहे. पण मी कोणावर आरोप करत नाही. मी फक्त सत्य सांगतोय. मला बक्षीस नको, पण खोटं कुणी बोलू नये.”
सर्वांना आश्चर्य वाटलं. परीक्षकांनी दोघांची चौकशी केली आणि शेवटी सत्य समोर आलं. खोटं बोलणाऱ्या मुलाला शरम वाटली. त्याने माफी मागितली.
परीक्षक म्हणाले,
“अर्जुन, तू केवळ चित्रकला नव्हे, तर प्रामाणिकपणातही विजेता आहेस. तुझं धाडस आणि सत्यावरील श्रद्धा ही खरी विजयी शक्ती आहे!”
सर्व गावकरी टाळ्या वाजवू लागले. अर्जुनला बक्षीस मिळालं आणि सर्व मुलांनी ठरवलं की पुढे खोटं न बोलता, अर्जुनसारखं प्रामाणिकपणे वागायचं.
तात्पर्य
सत्य हे नेहमी शेवटी जिंकतं. खोटं बोलून तात्पुरता फायदा होतो, पण सत्याच्या मार्गावर चालल्यास आयुष्यात खरं यश मिळतं.
