विजयनगरच्या राज्यात एकदा प्रजेतून मोठी तक्रार आली की बाजारात तांदळाचे भाव दिवसेंदिवस वाढत आहेत. गरीब जनतेला दोन वेळचं जेवण मिळणं कठीण झालं होतं. राजा कृष्णदेवराय स्वतःही यामुळे चिंतेत पडला. त्याने दरबारात मंत्र्यांना विचारलं, “या महागाईचं मूळ कारण काय आहे?” मंत्री आपापल्या कल्पना मांडू लागले – कुणी म्हणाले पाऊस कमी झाला म्हणून पीक घटलं, तर कुणी…
एकदा तेनालीराम तीन मासाची सुट्टी घेऊन बद्रिनाथाच्या यात्रेला गेला. तो जाताच मंत्री सेनापती आणि काही सरदारांचे संगनमत झाले. मंत्रीने सम्राट कृष्णदेवरायना सुचविले की, राज्याच्या सीमेवर नेहमीच शत्रुंच्या आक्रमणाचा धोका असतो. आपण अशी व्यवस्था केली पाहिजे की, ज्यामुळे सीमेच्या आसपास रहाणारी जनता निर्भय होऊन सुखाने जगेल. महाराजांना या गोष्टीत तथ्य वाटले. त्यांनी लगेच आदेश दिला की,…
गुरु शिष्य भ्रमंतीला निघाले होते. फिरता फिरता ते एका जंगलात येवून पोहोचले. जंगलात काही अंतरावर एक झरा वाहत होता. गुरुजींना तहान लागली होती. त्यांनी शिष्याच्या हाती कमंडलू दिले आणि त्याला पाणी घेवून येण्यास सांगितले. शिष्य झऱ्या पाशी गेला आणि त्याला असे दिसले कि तेथून नुकतेच बैल गाड्या गेल्या आहेत, बैल पाण्यातून गेल्याने पाणी खूप गढूळ…
एका जंगलामध्ये एक गरुड व एक घुबड राहत होते. हे एकमेकांचे जनु शत्रूच होते. ते खूप दिवस एकमेकांशी भांडत असत. एक दिवशी ठरवतात की आपण आता मित्रत्वाने वागायचे. पिल्ले खायचे नाहीत. यावर घुबड गरुडास मिळाले पण तुला माझी पिल्ले कशी दिसतात हे माहिती आहे का . तुला माझी पिल्ले माहित नसतील तर तू दुसऱ्या पक्षाचे…
एकदा बादशाह अकबराने आपल्या दरबारातील पंडितांना आणि विद्वानांना एक विचित्र प्रश्न विचारला. “जगातील सर्वात जड वस्तू कोणती आणि सर्वात हलकी वस्तू कोणती?” दरबारातील सगळे विचार करू लागले. एकाने सांगितले, “महाराज, सर्वात जड वस्तू सोन्याचे नाणे आहे.” दुसऱ्याने सांगितले, “नाही, सर्वात जड वस्तू डोंगर आहे.” त्याचप्रमाणे, हलक्या वस्तूसाठी कोणी पंख सांगितले, तर कोणी हवा. पण बादशाह…
तो माझ्या शाळेचा पहिला दिवस होता. मी माझा नवा गणवेश घालून, पाठीवर दप्तर अडकवून आईचा हात धरून चालले होते. “आई, आता मी मोठी झालेय,” मी म्हणाले. “सोड माझा हात, बघ मी एकटीच जाते.” शाळेचं मोठं फाटक दिसू लागलं. तिथे कितीतरी मुला-मुलींची गर्दी होती. काहीजण रडत होते, तर काहीजण हसत-खेळत होते. आईने माझा हात आणखी घट्ट…
१९६२ साली हरियाणातील करनाल या छोट्याशा गावात एका मुलीचा जन्म झाला. नाव ठेवलं – कल्पना. लहानपणापासूनच ती आकाशाकडे बघत बसायची. तिला विमानं, तारे आणि चांद्रमा यांचं वेडच होतं. गावातील लोक म्हणायचे – “मुलगी असून एवढी मोठी स्वप्नं?” पण कल्पना हसून उत्तर द्यायची – “एक दिवस मी नक्की आकाशात जाईन.” शिक्षणात ती हुशार होती. करनालमधील शाळा…
सतराव्या शतकाच्या अखेरीस, भारताची पश्चिम किनारपट्टी परकीय सत्तांच्या लालसेचे केंद्र बनली होती. इंग्रज, पोर्तुगीज आणि डच व्यापारी कंपन्या केवळ व्यापारासाठी नव्हे, तर समुद्रावर आणि जमिनीवर आपले वर्चस्व प्रस्थापित करण्यासाठी एकमेकांशी स्पर्धा करत होत्या. समुद्रावर त्यांचीच हुकूमत चालायची. अशा काळात, सह्याद्रीच्या कुशीत जन्मलेला एक मराठा योद्धा समुद्राचा राजा म्हणून उदयास आला, ज्याने युरोपीय सत्तांना सलग चाळीस…
भारताच्या स्वातंत्र्यलढ्यात अनेक थोर पुरुष आणि स्त्रियांनी आपली आयुष्य वेचली. काहींच्या कथा आपण वारंवार ऐकतो, पण काही असेही होते ज्यांनी जरी शांतपणे काम केलं, तरी त्यांचा प्रभाव क्रांतीपेक्षा कमी नव्हता. डॉ. उषा मेहता ही अशीच एक नाव आहे – एक अशी क्रांतिकारी जीने आवाजाच्या माध्यमातून स्वातंत्र्याला दिशा दिली.डॉ. उषा मेहता यांचा जन्म २५ मार्च १९२०…
राणी येसुबाई या छत्रपती शंभाजी महाराजांच्या पत्नी आणि राजाराम महाराजांच्या आई होत्या. त्या मराठा इतिहासातील एक अत्यंत महत्त्वाची स्त्रीराजकारिणी होत्या. शंभाजी महाराजांच्या मृत्यूनंतर मराठा साम्राज्यावर मोठं संकट आलं होतं. रायगड मुघलांच्या वेढ्यात होता, राजाराम महाराज लहान होते आणि राज्यात अराजकता पसरलेली होती. अशा कठीण परिस्थितीत राणी येसुबाई यांनी जबाबदारी स्वीकारली.त्यांनी आपल्या पुत्राच्या सुरक्षेची काळजी घेतली…
